Als je de laatste tijd op zoek bent naar een nieuwe tv, heb je waarschijnlijk te maken gehad met twee zeer vergelijkbaar klinkende beeldtechnologie: QLED en OLED. Hoewel niet elke tv-fabrikant elk type scherm produceert, bieden ze allebei een adembenemend beeld. Combineer dat met enkele van de beste 4K-aanbiedingen en HDR-ondersteuning van dit moment, en je kijkt naar één van de beste televisies die ooit zijn geproduceerd. Maar tussen QLED- en OLED-schermen, welke is het beste voor jouw woonkamer?
Laten we deze twee concurrerende technologieën eens bekijken. Een echte QLED vs OLED vergelijking. We zullen bespreken waar ze vandaan komen, hoe ze van elkaar verschillen en wat ze allemaal goed doen (en niet zo goed). We zullen ook vertellen van welke van de twee wij het meest gelukkig worden.
In het kort: het is de OLED-tv, maar er zijn dingen waar je op moet letten!
Wat is QLED?
QLED staat voor Quantum Light-Emitting Diode. In normaal Nederlands betekent dit dat een QLED-tv net een gewone LED-tv is, behalve dat hij kleine nanodeeltjes gebruikt, quantum dots genaamd. Met deze stippen / dots heeft de televisie een bijzonder krachtige helderheid en kleur. De technologie werd in 2013 door Sony geïntroduceerd, maar kort daarna begon Samsung zijn QLED-tv’s te verkopen en ging een partnerschap aan met andere fabrikanten. Daarom vind je nu QLED-tv’s van Sony, Hisense en Samsung.
Hoe cool quantum dots ook zijn, een QLED-tv produceert nog steeds licht op min of meer dezelfde manier als een gewone LED-tv. De technologie gebruikt achtergrondverlichting die bestaat uit honderden (of in sommige gevallen duizenden) LED’s die achter een traditioneel LCD-paneel zitten. Het zijn deze LED’s die LED (en QLED) TV zijn naam geven.
Wat is OLED?
OLED staat voor Organic Light-Emitting Diode. Enigszins verrassend heeft het “Light Emitting-Diode” gedeelte van die naam niets te maken met een LED-achtergrondverlichting zoals bij QLED- en LED-tv’s. In plaats daarvan verwijst het naar het feit dat elke afzonderlijke pixel in een OLED-tv ook een piepklein, klein LED-lampje is, maar het lampje is zo dun dat het zowel licht als kleur kan produceren in één enkel element. Met andere woorden, OLED-tv’s hebben geen achtergrondverlichting nodig omdat elke pixel zijn eigen licht produceert.
Dit ontwerp heeft verschillende voordelen, maar de meesten zijn het erover eens dat als het gaat om OLED-tv’s, het grootste voordeel is dat er een extreem goed zwartniveau bereikt kan worden. In tegenstelling tot een QLED- of LED-tv die de achtergrondverlichting moet dimmen en moet blokkeren wat er overblijft voor donkere scènes, schakelt een OLED-tv gewoon de pixel uit. Als de pixel is uitgeschakeld, zendt hij geen licht en geen kleur uit, waardoor hij net zo donker is als wanneer de tv zelf is uitgeschakeld.
Slechts één bedrijf maakt momenteel OLED-tv-panelen: LG Display. Het verkoopt die panelen aan zijn zusterbedrijf, LG (Electronics), dat ze gebruikt om enkele van de allerbeste tv’s te bouwen die er te koop zijn. Maar deze tak van LG verkoopt ook OLED-panelen aan bedrijven als Sony, Philips en Panasonic, daarom zie je ook OLED televisies van deze bedrijven. Ook al zijn de panelen zelf in wezen identiek, de beeldverwerking die Sony, LG en anderen doen, is gepatenteerd, dus je zult nog steeds aanzienlijke verschillen in beeldkwaliteit zien van de ene OLED-tv naar de andere.
QLED vs OLED: wat is het verschil?
Nu je weet waar al die letters voor staan en wat ze betekenen, gaan we QLED vergelijken met OLED. Hierbij kijken we naar de categorieën die er het meest toe doen bij het kopen van een tv: helderheid, contrast, kijkhoeken en andere kenmerken zoals responstijd en levensduur. Dit zijn allemaal belangrijke factoren wanneer je ervoor kiest om een televisie met de nieuwste technologie te willen kopen.
Zwartwaarden en contrast
Contrast is het verschil tussen het donkerste deel van een afbeelding en het helderste deel. Als een tv een echt zwart donker gedeelte kan weergeven, hoeft hij de heldere gedeelten niet zo helder te maken om een goed contrast te bereiken. Daarom komt OLED als beste uit de bus als het gaat om de perfecte zwartwaarde. Deze kan namelijk volledig zwart worden wanneer dat nodig is. Bijvoorbeeld tijdens een donkere scène in jouw favoriete film of serie.
Als we kijken naar QLED, dan is de technologie iets betreft zwartwaarde meer beperkt. De achtergrondverlicht moet namelijk het resterende licht blokkeren, iets dat erg lastig is. Hierdoor kun je een Blacklight bleeding effect krijgen. Het licht dat eigenlijk door het scherm zou moeten schijnen, komt nu langs de randen naar buiten.
Maar valt dit verschil in zwartwaarde en contrast op? Vast en zeker. Als je bijvoorbeeld naar een een serie kijkt en er een donkere scène voorbij komt, die eigenlijk pikzwart zou moeten zijn, zie je een lichte gloed verschijnen.
Voorlopig komt OLED als beste uit de bus. Als een pixel geen elektriciteit krijgt, produceert hij geen licht en blijft hij dus volledig zwart.
QLED vs OLED: zwartwaarde en contrast = OLED is de winnaar!
Helderheid
QLED tv’s hebben een grote voorsprong als het om helderheid gaat. Omdat ze afzonderlijke achtergrondverlichting gebruiken (in plaats van te vertrouwen op elke pixel om zijn eigen licht te creëren), kan deze LED-achtergrondverlichting extreem helder worden gemaakt. Voeg de mogelijkheid van quantum dots toe om dat licht te maximaliseren door helderdere tinten in het kleurenspectrum te produceren zonder de verzadiging te verliezen, en je hebt een scherm dat meer dan helder genoeg is om duidelijk zichtbaar te zijn in zelfs de meest helder verlichte kamers.
OLED-panelen kunnen niet concurreren op basis van pure helderheid. Hun individuele lichtgevende pixels kunnen simpelweg niet dezelfde hoeveelheid licht produceren. In een verduisterde kamer is dit geen probleem. We zouden zelfs zeggen dat het de voorkeur verdient, omdat OLED hetzelfde contrast kan bereiken met minder helderheid, waardoor het kijken in een donkere kamer als prettig wordt ervaren. Maar in goed verlichte omgevingen, of waar veel daglicht door ramen naar binnen stroomt, zijn QLED-tv’s beter zichtbaar.
OLED-panelen zijn door de jaren heen helderder geworden, maar ze kunnen nog steeds niet tippen aan QLED-tv’s.
QLED vs OLED: helderheid = QLED is de winnaar!
Kleur
OLED stond eerst ver boven alle concurrenten, maar het gebruik van quantum dots heeft QLED-tv’s het mogelijk gemaakt om bij te benen betreft de kleurnauwkeurigheid, helderheid en kleurvolume van kleur op de televisie.
Het valt niet te ontkennen dat QLED-tv’s fantastische kleuren leveren, maar we zien er niet over uit of dit echt een voordeel oplevert ten opzichte van de OLED. Voorlopig blijft deze categorie dus een gelijkspel.
QLED vs OLED: kleur = gelijkspel!
Responstijd en verversingssnelheid
Responstijd is de tijd die een pixel nodig heeft om van de ene toestand naar de andere over te schakelen. Hoe sneller de reactietijd, hoe scherper het beeld, vooral tijdens een scène waarin veel actie voorkomt. Hoewel er waarschijnlijk een reactietijd is waarboven het menselijk oog geen verschil kan zien, weten we uit metingen dat OLED-tv’s veel sneller zijn dan QLED-tv’s.
Typische QLED-responstijden variëren tussen twee en acht milliseconden, wat redelijk goed klinkt totdat je je realiseert dat de responstijd van OLED ongeveer 0,1 milliseconde is. Bizar hè?
Vernieuwingssnelheid is een andere categorie waar voornamelijk gamers veel aandacht aan hechten. De vernieuwingsfrequentie is het aantal keren per seconde dat de tv bijwerkt wat op het scherm wordt weergegeven. Het hangt nauw samen met de framesnelheid, het aantal keren per seconde dat uw serie, film of game een nieuwe update naar de tv stuurt. Niet zo interessant voor de typische televisiekijker.
QLED vs OLED: reactietijd en verversingssnelheid = OLED is de winnaar!
Kijkhoek
En dan nu de kijkhoek. Iets wat ook niet geheel onbelangrijk is. Met QLED-schermen neemt de beeldkwaliteit af naarmate je verder van links naar rechts of op en neer beweegt. Vermindering van helderheid, kleur en contrast is onvermijdelijk.
Als we kijken naar OLED-tv’s, dan zie je al vrij snel dat je vanuit elke hoek, een goed beeld hebt. Zelfs bij de meest uitzonderlijke kijkhoeken ben je gegarandeerd van goed beeld. Sommige QLED-tv’s zijn verbeterd betreft de kijkhoek, waarbij speciale lagen helpen, maar OLED behoudt duidelijk de eerste positie. Dus als je het leuk vindt om met het hele gezin een familie te kijken, en zeker wilt zijn dat iedereen goed beeld heeft, dan is een OLED televisie de beste keus.
QLED vs OLED: Kijkhoek = OLED is de winnaar!
Grootte
OLED’s hebben een lange weg afgelegd. Toen de technologie nog in de kinderschoenen stond, waren OLED-schermen maximaal 55 inch. Tegenwoordig zijn televisies zo groot als 88 inch mogelijk. Kijk bijvoorbeeld naar de LG 8K OLED88Z99PLA. Echter ontkom je niet aan extreem hoge kosten als je een OLED televisie van dit formaat wilt aanschaffen.
QLED-technologie is gemakkelijker en goedkoper om in grotere formaten te produceren. De 82 inch SAMSUNG QLED 8K 82Q800T kost een fractie van de grootste OLED-tv. Er zijn ook grotere modellen van bijvoorbeeld 85 inch. Hierdoor is voor ons de keus makkelijk gemaakt.
QLED vs OLED: Grootte = QLED is de winnaar!
Levensduur
Alvorens je honderden, of misschien wel duizenden euro’s uitgeeft aan een televisie, is het belangrijk om te weten hoelang deze mee zal gaan. LG zegt dat je 54 jaar lang vijf uur per dag naar hun OLED-tv’s zou moeten kijken voordat de helderheid met 50% verminderd. OLED-tv’s bestaan pas sinds 2013 dus of dat waar is, de tijd zal het leren.
QLED is nieuwer dan OLED, maar de bron van achtergrondverlichting, LED, bestaat al een lange tijd. Tevens heeft LED zijn dienst wereldwijd ook (allang) bewezen. Om die reden, kiezen wij betreft levensduur voor QLED.
QLED vs OLED: Grootte = QLED is de winnaar!
Inbranden
Zowel QLED- als OLED-tv’s kunnen zo nu en dan beeldretentie vertonen. Dit is wanneer een tv tijdelijk een deel van een beeld blijft weergeven nadat het origineel is verdwenen. Het presenteert zichzelf meestal als een soort schaduw.
Wanneer beeldretentie optreedt, is dit meestal het resultaat van het langdurig op het scherm hebben van hetzelfde visuele element. Beeldretentie verdwijnt meestal vanzelf zodra je overschakelt naar een ander soort inhoud waarin de problematische elementen op het scherm niet worden weergegeven.
OLED-tv’s zijn ook gevoelig voor de een permanente versie van beeldretentie, die bekend staat als “inbranden”. Inbranden wordt veroorzaakt wanneer de normale helderheid van een of meer OLED-pixels permanent wordt verminderd tot een lagere status. De enige oplossing hiervoor is om alle overige pixels naar dezelfde staat te verlagen, maar dat is nauwelijks een goede oplossing.
LG, de grootste fabrikant van OLED-tv’s, erkent het potentieel van beeldretentie in zijn handleidingen voor zijn OLED-tv’s, maar zegt dat dit onder normale kijk omstandigheden niet zou mogen gebeuren.
Maar wat zijn “normale” kijk omstandigheden? Volgens LG is het niet normaal om je televisie tien uur per dag, twee maanden achter elkaar op dezelfde zender te laten staan. Begrijpelijk.
Moet dit je afschrikken om een OLED-tv te kopen? Absoluut niet. Maar als je een tv kiest voor continu gebruik op de werkvloer of in een etalage van een winkel (narrowcasting) dan is het zeker iets waar je op moet letten.
Voor een absolute garantie dat je geen inbranding ervaart, kun je het beste QLED TV gebruiken.
QLED vs OLED: Inbranden = QLED is de winnaar!
Stroomverbruik
Als je bovenstaande volledig hebt doorgelezen dan weet je dat OLED geen super heldere achtergrondverlichting nodig heeft. Die achtergrondverlichting verbruikt behoorlijk wat stroom. Je kunt dus stellen dat OLED-tv’s energiezuiniger zijn. Tevens geven ze ook minder warmte af dan QLED-tv’s.
QLED vs OLED: Stroomverbruik = OLED is de winnaar!
Comfort voor ogen
Tegenwoordig staren we allemaal urenlang naar een scherm. Vermoeidheid van de ogen wordt meestal veroorzaakt door de productie van blauw licht. LCD schermen hebben de neiging om intenser blauw licht te laten zien dan wat dan ook, en dit geldt zelfs voor scènes die uitsluiten fel licht bevatten. Als je lang naar een scherm kijkt, dan kan dat leiden tot prikkelbare ogen, of in het ergste geval, tot slapeloosheid. Uiteindelijk help je jezelf dus een reeks aan gezondheidsproblemen in de hand. Dat is de reden waarom sommige OLED-makers, voornamelijk LG, op zoek zijn naar certificering voor het comfort van de ogen.
In theorie zouden OLED-tv’s een beter voelen voor je ogen dan QLED en elk ander LCD-scherm. De reden hiervoor is, is dat OLED aanzienlijk minder blauw licht produceert dan QLED-tv’s met LED achtergrondverlichting. Je kunt het uiteraard oplossen door een bril te gebruiken die blauw licht tegengaat, maar als je er zeker van wilt zijn dat je ogen er geen last van hebben, kies dan voor OLED.
QLED vs OLED: Comfort voor de ogen = OLED is de winnaar!
Prijs
En dan nu de prijs. Als je de twee verschillende technologieën naast elkaar legt dan zie je al vrij snel dat OLED een vrij prijzig is. QLED daarentegen is vaak een stuk gangbaarder en beter betaalbaar. Echter, in tegenstelling tot OLED-tv’s, is er een groot verschil in beeldkwaliteit met QLED-tv’s. Alleen de allerbeste QLED-tv’s zijn qua beeldkwaliteit gelijk aan OLED.
QLED vs OLED: Prijs = QLED is de winnaar!
QLED vs OLED: Conclusie
Beide technologieën zijn op hun eigen manier indrukwekkend, maar we zijn hier om een winnaar te kiezen, en op dit moment is het OLED. Met betere prestaties in de categorieën die de meeste mensen zullen opmerken tijdens het kijken naar tv-programma’s en films, is dit de beste beeldkwaliteit die u kunt kopen.
QLED komt op papier als beste uit de bus. Het heeft een hogere helderheid, langere levensduur, grotere schermformaten en lagere prijskaartjes. OLED heeft daarentegen een betere kijkhoek, diepere zwartwaarden, verbruikt minder stroom en is wellicht beter voor je gezondheid. Beide zijn echter fantastisch, dus het kiezen tussen beide is geen makkelijke keus en subjectief.
Het is een feit dat je met geen van beide fout kunt gaan. Uiteindelijk komt het neer op persoonlijke voorkeur. Wij raden je aan om online of in de (fysieke) winkel een kijkje te nemen. Hieronder hebben wij een aantal winkels staan die zowel QLED als OLED verkopen.
Succes!